Dowlat Official building

خلق فضایی پویا و شفاف با مهندسی فولادی

پروژه اداری-تجاری «دولت» که در تقاطع خیابان دولت و بن‌بست سلیمی واقع شده، از یک موقعیت خاص شهری آغاز شد. هدف اصلی معماری، افزایش شفافیت مرز میان داخل و خارج و هم‌راستایی بصری با خیابان دولت بود. این ایده، چالشی اساسی در طراحی سازه ایجاد کرد، زیرا ستون‌گذاری مرسوم، پاسخگوی ایده‌ی «عبور نور» و خلق فرمی آزاد معمار نبود. نتیجه نهایی، یک بلوک بتنی خشک با دیدگاهی پویا و عملکردی در کنار سازه‌ای مقاوم و هماهنگ با معماری بود.

حذف محدودیت‌ها برای عبور نور

پاسخ مهندسی به چالش ستون‌گذاری، با تعریف یک مدل سازه‌ای انعطاف‌پذیر که توانایی معمار برای خلق فرم آزادتر و شفافیت حداکثری نما را حفظ کرد.

نوآوری در ستون‌گذاری همکف

اجرای دو ستون مجزا در طبقه همکف و تبدیل آن به یک ستون واحد در طبقات بالا. استفاده از ستون‌های H با مقطع BOX و افزایش ضخامت کنترل شده برای مدیریت تنش‌ها.

طراحی و کنترل کنسول‌های معلق و بلند

اجرای دقیق کنسول‌های معلق و بلند در طبقات، که نیازمند کنترل دقیق خیز (Deflection) و محاسبات پیچیده برای انتقال نیروها بود؛ یکی از مهم‌ترین بخش‌های پروژه.

پروژه اداری-تجاری دولت؛ جایی که معماری با استفاده‌ی هوشمندانه از شیشه، ایده‌ی شفافیت و عبور نور را در هماهنگی کامل با طراحی سازه‌ای هوشمندانه به نمایش می‌گذارد.


پروژه دولت، با طراحی معمارانه دفتر زیما و حجم پویایی که از سه جبهه قابل مشاهده است، چالش‌های منحصربه‌فردی را در زمینه طراحی سازه ایجاد کرد. این ساختمان در زمینی به مساحت ۳۵۵ مترمربع واقع شده و دارای ۶ طبقه اداری با سطح اشغال ۴۵ درصد، طبقه همکف با کاربری اداری و تجاری، و ۴ طبقه زیرزمین با سطح اشغال صددرصد است. در طراحی معماری، طبقات با عقب‌وجلوهای متعدد و ایجاد تراس‌هایی فراتر از محدودیت‌های سطح اشغال، حجم کلی ساختمان را دچار لغزش‌هایی کرده‌اند که پاسخ سازه‌ای ویژه‌ای می‌طلبید.​​​​​​​

مشخصات پروژه:

  • موقعیت: خیابان دولت، تهران
  • سیستم سازه‌ای: قاب خمشی ویژه در هر دو جهت، که برای پاسخ‌دهی به نیازهای عملکردی و معماری پیچیده طراحی شده است.
  • سیستم سقف: دال تخت فولادی (Steel Deck) برای افزایش سرعت اجرا و کاهش وزن مرده‌ی ساختمان.
  • پایه‌های بتن اکسپوز: استفاده از پایه‌های بتنی به صورت اکسپوز و خشک برای تکمیل فضای معماری و تقویت نقش عملکردی و زیبایی‌شناختی سازه.
  • مشاور و طراح سازه: دکتر سیدعلی رضوی طباطبایی
  • معمار: آقای علی رضا جوانمرد | دفتر معماری زیما

چالش اصلی در این پروژه، تطبیق سیستم سازه‌ای با عقب‌وجلوهای حجمی بود؛ به‌طوری که بارهای قائم و جانبی (زلزله و باد) به‌درستی در طبقات منتقل شود. تفاوت چشمگیر میان ۱۰۰ درصد سطح اشغال در طبقات زیرزمین و ۴۵ درصد سطح اشغال در طبقات بالایی، موجب تغییرات ناگهانی در تکیه‌گاه‌ها و مسیر انتقال بار می‌شد. از سوی دیگر، دید وسیع از سه جبهه ساختمان و محدودیت‌های معماری برای ایجاد فضاهای باز و نورگیر، فضای کمتری برای جانمایی سیستم‌های مقاوم در برابر بارهای جانبی باقی گذاشت. ما در بستا، با ترکیب قاب‌های خمشی (Moment Frames) و دیوارهای برشی در نقاط کلیدی، موفق شدیم سازه‌ای مقاوم و در عین حال انعطاف‌پذیر طراحی کنیم که هم الزامات معماری را برآورده کند و هم پایداری ساختمان را تضمین نماید.​​​​​​​

یکی دیگر از چالش‌های سازه‌ای، طراحی و اجرای کنسول‌ها و تراس‌های بیرون‌زده از حجم اصلی بود. این تراس‌ها که برای افزایش کیفیت فضاهای اداری و ارتباط با محیط بیرون در نظر گرفته شده‌اند، نیازمند تیرهای انتقالی (Transfer Beams) و اتصالات خاص بودند تا علاوه بر تحمل بارهای ثقلی، پایداری ساختمان در برابر لرزه را مختل نکنند. در این راستا، مدل‌سازی سه‌بعدی (BIM) و تحلیل‌های دینامیکی در فرایند طراحی سازه به کار گرفته شد تا انطباق میان فرم معماری و الزامات فنی به بهترین شکل ممکن صورت گیرد.​​​​​​​

نتیجه نهایی، سازه‌ای است که در عین پاسخگویی به عقب‌وجلوهای متعدد حجم و ایجاد فضاهای خالی و تراس‌های کاربردی، ایمنی و پایداری پروژه را تضمین می‌کند. ما با ارائه راهکارهای نوآورانه در طراحی سازه، تلاش کرده‌ایم تا پروژه دولت علاوه بر برخورداری از معماری جذاب، از دیدگاه سازه‌ای نیز الگویی ماندگار برای ساختمان‌های اداری مدرن در بافت شهری تهران باشد.